Hollywood in Deventer: 45 jaar geleden was de stad het decor van een wereldberoemde oorlogsfilm

Het is vandaag 45 jaar geleden dat de wereldberoemde oorlogsfilm A Bridge Too Far werd opgenomen in Deventer, volgens The New York Times een ‘sleepy Dutch town on the IJssel river’. De stad was een zomer lang de werkplek van beroemde acteurs als Sean Connery en Michael Cain. De oorlogsfilm leverde Deventer niet enkel naamsbekendheid op, maar ook economisch ging de stad er op vooruit.

De Slag om Arnhem staat wereldwijd bekend als een van de bloederigste luchtlandingsoperaties ooit. Op 17 september 1944 begonnen geallieerde troepen aan een groot opgezet en gewaagd offensief om de grote rivieren in Nederland over te steken: Operatie Market Garden.

Meer dan 10.000 Engelsen bonden de strijd aan met de Duitse bezetters. Met als doel om onder andere de Rijnbrug bij Arnhem te veroveren en daarna de weg naar Duitsland te kunnen vervolgen. Dit liep anders dan de geallieerden hadden gepland. De Duitsers leken in eerste instantie te zijn verrast door deze aanval, maar wisten zich terug te knokken. Zowel aan de Engelse als Duitse kant sneuvelden duizenden soldaten. De Rijnbrug was letterlijk a bridge too far.

Deventer in de hoofdrol

Tientallen jaren later brengt Amerikaanse schrijver Cornelius Ryan het boek A Bridge Too Far uit. Het oorlogsboek werd een daverend succes, honderdduizenden exemplaren werden wereldwijd verkocht. Ryan heeft dat zelf niet mee mogen maken; twee maanden na de verschijningsdatum overlijdt de beroemde auteur op 54-jarige leeftijd aan kanker.

De populariteit van het boek viel ook filmproducent Joe E. Levine op. Hij kocht de filmrechten en ging in Nederland op onderzoek uit. Eenmaal in Arnhem aangekomen, bleek Arnhem niet meer op Arnhem te lijken. Volgens Levine was de situatie rondom de Rijnbrug dermate veranderd dat het in niets meer leek op een oorlogssetting. Deventer werd al gauw voorgedragen als alternatief. De koekstad beschikte namelijk over een eeuwenoude aanblik en leek volgens Levine meer op Arnhem dan Arnhem zelf.

Hollywood aan de IJssel

April 1976, Deventer begon steeds meer op een Hollywood-set te lijken. Kosten noch moeite werden gespaard om van het verhaal A Bridge Too Far een wereldwijde filmhit te maken. Met een productiebudget van 25 miljoen dollar was het destijds de duurste film ooit gemaakt. Beroemde acteurs als James Caan en Sean Connery werden ingevlogen en verdienden miljoenen aan de film.

Ook werd de binnenstad van Deventer volledig onder handen genomen. Zo werden naambordjes afgeplakt en kregen huizen een nieuw likje verf. Het enige wat nog ontbrak, waren de figuranten. Naast een rol in een grote film kregen de figuranten 68 gulden voor tien uur werken aangeboden. Binnen de kortste keren had het productieteam duizenden aanmeldingen.

Harde onderhandelingen

Een half jaar lang stond Deventer in het teken van de oorlogsfilm. Dat kwam de stad niet slecht uit. Zo wist het koningshuis gedurende de opnames Deventer geregeld te vinden. Onder meer prins Bernhard en prins Claus waren graag geziene gasten op de filmset.

Naast grote naamsbekendheid, leverde de film ook financieel het nodige op voor de gemeente. De stad kon destijds ongeveer 5 miljoen gulden bijschrijven na harde onderhandelingen van jurist Herman Ribbink. Dit kwam de gemeente overigens later nog duur te staan.

Eind oktober vertrok de filmkaravaan en liet Deventer achter zich. Jurist Ribbink had vanuit de gemeente Deventer de schone taak gekregen om contractueel alles af te handelen met de Amerikaanse filmproducenten.

Producent Levine vertelde destijds bij zijn vertrek op Schiphol dat Deventer het meeste recht zou hebben op de wereldpremière van A Bridge Too Far. Eenmaal in Amerika kreeg Levine hoogte van de schandalige eisen van de gemeente Deventer bij de onderhandelingen. Hierdoor ging de wereldpremière aan de neus van Deventer voorbij. De film werd uiteindelijk op 14 juni 1997 in de Verenigde Staten gepresenteerd.

Ga voor meer info naar www.Salland1.nl